امروزه افراد از مواد غذایی بدون تفکر به منبع تولید آن استفاده می‌کنند. هر فرد به طور روزانه مواد خوراکی مختلفی را تغذیه می‌کند که بسیاری از آنها از صنایع غذایی تولید می‌شوند. صنایع غذایی از بزرگترین صنایع در جهان است. منطقی است که چنین باشد، چراکه همه ما به غذا روزانه نیاز داریم. اما این صنعت به یکی از بزرگترین مشکلات ما نیز تبدیل شده است. تولیدکنندگان فشار زیادی را بر کمیت خود شروع کرده‌اند، در حالی که کیفیت محصولات تولیدی خود را نادیده می‌گیرند. خوشبختانه شرکت هایی وجود دارند که به سلامتی مصرف‌کنندگان خود اهمیت می‌دهند. صنایع غذایی امروزه بسیار متنوع شده‌اند و تولیدات آنها از فعالیت‌ های کوچک، سنتی و خانوادگی که بسیار پر کار هستند، تا فرآیند‌ های صنعتی بزرگ، پرسرمایه و مکانیزه بسیار گسترده است. اما این صنایع چه خصوصیاتی دارند و چه تاثیری بر جامعه می‌گذارند؟ در این مطلب انجمن زنجیره ارزش سیلیکان به این موضوع می‌پردازد.

صنایع غذایی

بسیاری از صنایع غذایی به کشاورزی محلی یا ماهیگیری بستگی دارند. در گذشته، این به معنای تولید فصلی و استخدام کارگران فصلی بود. پیشرفت در فن‌آوری ‌های پردازش و نگهداری مواد غذایی باعث شده فشار کارگران برای پردازش سریع مواد غذایی به منظور جلوگیری از فساد، وارد شود. این امر منجر به کاهش نوسانات فصلی اشتغال شده است. با این حال، بعضی از صنایع غذایی هنوز فعالیت‌های فصلی دارند، مانند فرآوری میوه و سبزیجات تازه و افزایش تولید کالا‌ های پخته شده، شکلات و غیره برای فصول تعطیلات.

صنایع غذایی شامل هشت تکنولوژی مختلف شیر و لبنیات،کنسروسازی،روغن و چربی خوراکی،غلات، قند و شکر، قنادی و نوشیدنی، بسته بندی و صنایع گوشت می‌شودکه در این بخش به توضیح درباره هریک می‌پردازیم:

شیر و لبنیات

با توجه به ویژگی های فیزیوشیمیایی شیر می‌توان از آنها محصولاتی را تهیه کرد. دانشمندان صنایع غذایی و علوم غذایی با شناخت این ویژگی ها به بیان روش هایی برای کنترل بهتر و افزایش کیفیت و خواست پذیری محصول می‌پردازند.

کنسروسازی

برگرفته از واژه CANNING است و در معنی مجموعه‌ای از روش های نگهداری مواد غذایی است که یکی از آنها قوطی کردن، کنسرو سازی یا همان CANNING می‌باشد.

روغن و چربی خوراکی

روش های استخراج روغن از دانه های روغنی با استخراج از میوه های روغنی متفاوت است. این روش ها تفاوت های اساسی با جداسازی چربی های حیوانی دارند. افراد آگاه به این علوم به طراحی روش هایی برای استخراج بیشتر و بهتر روغن خوراکی سالم و تهیه کنجاله‌ای عاری از آلودگی برای دام وطیور می‌پردازند.

غلّات

بخش عمده‌ای از منبع دریافت انرژی روزانه انسان را غلات تشکیل می‌دهند. فرآوری و تهیه محصولات مطلوب با حفظ ارزش غذایی وظیفه این علم است.

قند و شکر

منابع خام قندی موجود در جهان همواره با مقادیر بالایی ناخالصی همراه بوده است. حذف این ناخالصی ها و به دست آوردن روش های مناسب برای آماده‌سازی این منابع و استخراج کامل با خلوص بالا وظیفه علم صنایع غذایی است.

قنّادی و نوشیدنی

معمولا این بخش جزو فرآوری سومین مواد غذایی قرار می‌گیرد و طرفداران گسترده‌ای در جهان دارد به دلیل مقادیر بالا قند مصرفی و چربی در آنها روش های نگهداری و حفظ کیفیت آنها، چالشی جدی در تولیدات عمده و گسترده این محصول محسوب می‌شود.

صنایع گوشت

بسیاری از منابع گوشتی جهان سالانه به دلیل عدم سلامت دام و نیز عدم فرآوری صحیح از دست می‌روند. وظیفه صنایع غذایی نگهداری از این منابع و تهیه گوشت و دیگر فرآورده های پروتئینی با بالا ترین کیفیت است.

بسته بندی

مهم ترین بخش در صنایع غذایی پس از تولید مواد غذایی بسته بندی و سلامت نگه داشتن آن تا هنگام مصرف است. علاوه بر علوم غذایی در این بخش با هنر گرافیک، خلاقیت، توان بازاریابی و روانشناسی طراح نیز مواجه خواهیم بود.

فناوری های صنایع غذایی

در حال حاضر تولید مواد غذایی مدرن توسط فناوری های پیشرفته تعریف شده است. در کشاورزی ماشین آلات کشاورزی که شامل تراکتور و کمباین های غول آسا می شوند، در بسیاری از زمینه های تولید عملا نیروی انسانی را از بین برده اند. ربات ها توانایی تبدیل فرآوری مواد غذایی، جابه‌جایی آن ها، بسته بندی مواد غذایی و وعده های غذایی را دارند.

سیلیکون در صنایع غذایی

سیلیکون از عناصر مههم طبیعت محسوب می‌شود. این عنصر در صنایع مختلف مانند صنایع آرایشی و بهداشتی و همچنین صنایع غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در عرصه صنایع غذایی، دی اکسید سیلیکون در مقادیر بالا در مواد غذایی گیاهی یافت می‌شود. همچنین در غلات نیز می‌توان آن را پیدا کرد. به نسبت، دی اکسید سیلیکون در مواد غذایی مشتق شده از حیوانات کمتر موجود است. اگرچه سیلیکون برای بدن ما لازم است اما به عنوان یک ماده معدنی کمیاب شناخته می‌شود. این بدان معنا است که برخلاف مواد معدنی دیگر سیلیکون باید به میزان حداقل در مواد غذایی موجود باشد. دانشمندان معتقدند که روزانه حدود 20 تا 30 میلی گرم از این ماده برای سالم ماندن کافی است.

مواد غذایی حاوی سیلیکون

میوه ها حاوی مقادیر خوبی از این ماده هستند و سیلیکون بطور طبیعی در میوه ها یافت می‌شود. میوه هایی که حاوی سیلیکون هستند عبارتند از : پرتقال ، سیب ، آلو ، گیلاس ، انگور ، کشمش و سبزیجات.

سبزیجات منبع بزرگی از دی اکسید سیلیکون هستند به ویژه سبزیجات سبزی نظیر نخود و لوبیا که حاوی میزان بالایی از این ماده می‌باشند. در واقع مقدار سیلیکون بدن را می توان با مصرف سبزیجاتی همچون خیار، کرفس، کلم خام، مارچوبه، چغندر، یونجه، سبزی خردل، کاهو، تربچه و پیاز سفید بالا برد.

مقدار سیلیکون موجود در سبزیجات ذکر شده بطور یکسان نیست اما باید آنها را در حد تعادل استفاده کرد. سیب زمینی ترشی که متعلق به خانواده افتابگردان است منبع خوبی از این ماده معدنی است. این سبزیجات که ریشه شیرین دارند حاوی مقدار خوبی از آهن و پتاسیم هستند. بنابراین اضافه کردن آنها به سالاد و سوپ می تواند در جذب مواد مغذی نقش داشته باشد.

آجیل

آجیل و دانه ها بطور سنتی یک منبع غنی از مواد معدنی هستند. اجیل بخصوص بادام و بادام زمینی حاوی مقادیر قابل توجهی از سیلیکون است.

دانه های آفتابگردان

غیر از مقادیر قابل توجهی از ویتامین E و فیبر این دانه غنی از سیلیکون نیز می‌باشد. یک فنجان دانه افتابگردان می‌تواند یک میان وعده ایده آل و سالم بشمار آید.

دانه کدو تنبل

میزان سیلیس موجود در دانه کدو تنبل بالا محسوب می‌شود. این دانه ها را دور نریزید بلکه آنها را در فر قرار داده و مقداری کره و نمک به آن اضافه کنید تا به یک میان وعده سالم تبدیل گردد.

غلات سبوس دار

از آسان‌ترین راه ها برای جلوگیری از کمبود سیلیکون قرار دادن نان غلات کامل در رژیم غذایی روزمره خود است. برنج و جو حاوی سیلیکون هستند حتی مصرف جو خام نیز سبب جذب مقادیر متناسبی از سیلیکون می‌شود.

آب آشامیدنی

دی اکسید سیلیکون در آب آشامیدنی در فرم اسید سیلیسیک موجود است. اگرچه شیوه های تصفیه آب توسعه یافته‌اند که با استخراج سیلیکون همراه هستند اما دی اکسید سیلیکون همچنان در آب موجود خواهد بود.

داروهای گیاهی

سیر در انواع گوناگونی از مواد غذایی بخاطر عطر و طعمی که دارد اضافه می‌شود که حاوی مقداری دی اکسید سیلیکون است.

جمع‌بندی

صنایع غذایی از بزرگترین صنایع در جهان است. منطقی است که چنین باشد، چراکه همه ما به غذا روزانه نیاز داریم. اما این صنعت به یکی از بزرگترین مشکلات ما نیز تبدیل شده است. تولیدکنندگان فشار زیادی را بر کمیت خود شروع کرده‌اند، در حالی که کیفیت محصولات تولیدی خود را نادیده می‌گیرند. خوشبختانه شرکت هایی وجود دارند که به سلامتی مصرف‌کنندگان خود اهمیت می‌دهند. صنایع غذایی امروزه بسیار متنوع شده‌اند و تولیدات آنها از فعالیت‌ های کوچک، سنتی و خانوادگی که بسیار پر کار هستند، تا فرآیند‌ های صنعتی بزرگ، پرسرمایه و مکانیزه بسیار گسترده است. بسیاری از صنایع غذایی به کشاورزی محلی یا ماهیگیری بستگی دارند. در گذشته، این به معنای تولید فصلی و استخدام کارگران فصلی بود. پیشرفت در فن‌آوری ‌های پردازش و نگهداری مواد غذایی باعث شده فشار کارگران برای پردازش سریع مواد غذایی به منظور جلوگیری از فساد، وارد شود. این امر منجر به کاهش نوسانات فصلی اشتغال شده است. با این حال، بعضی از صنایع غذایی هنوز فعالیت‌های فصلی دارند، مانند فرآوری میوه و سبزیجات تازه و افزایش تولید کالا‌ های پخته شده، شکلات و غیره برای فصول تعطیلات.